De winterbeurt is zo’n begrip in de tuinbranche dat aan vervanging toe is. Het is ooit ontstaan toen het tuinseizoen in september eindigde met het naar de schuur dragen van de plastic tuinset van Hartman. De hoveniers zagen het onderhoudswerk teruglopen en zochten een manier om toch aan het werk te blijven. De tuin werd kaal gesnoeid, borders werden vrij gemaakt van blad en er werd bemesting aangebracht. De hovenier had in de herfstmaanden werk en dus brood op de plank en de tuin ging ‘netjes’ de winter in.
De laatste jaren is in die benadering wezenlijk iets veranderd. Want: wat is het nut van bemesten in de winter? De natuur staat immers stil! Is het wel zo mooi om alle planten terug te snoeien en de hele winter op een kale tuin te kijken? En wat voor gevolgen heeft het voor de natuurlijke processen in de tuin als de borders kaal worden gemaakt?
In de moderne tuin wordt het seizoen zo lang mogelijk gerekt
Door overdekte terrassen met verschillende soorten vuurplaatsen of heaters zitten veel mensen ook in de maanden oktober en november nog buiten. Het liefst wordt de tuin het hele jaar door gebruikt, denk b.v. aan het gebruik van een jacuzzi in de wintermaanden. Dat vraagt dus ook een andere benadering van de tuin in de wintermaanden.
Is de winterbeurt dan overbodig geworden? Ja en nee. De ouderwetse winterbeurt is passé, maar het woord krijgt een nieuwe invulling. Het onderhoud in de herfstmaanden is gericht op een mooi winterbeeld. Knot, vorm- en leibomen worden gesnoeid, alsmede de vruchtbomen. Het blad wordt opgeruimd op de verharding en de gazons, maar in de borders wordt het blad juist gekoesterd. Dat zorgt voor een natuurlijke bescherming van de planten tegen vorst en kleine dieren vinden er een plaats om te overwinteren. Veel planten worden juist niet gesnoeid omdat ze een mooi wintersilhouet hebben. Denk aan de verschillende siergrassen en bloeivormen van hortensia’s.
De laatste jaren komen er steeds meer technische voorzieningen in de tuin
Sommige van die voorzieningen hebben zorg nodig met het oog op de winter. De beregening moet worden uitgezet en in sommige gevallen moet het water uit de leidingen worden geblazen. Ook de techniek in de vijver moet worden bekeken. Moet de filter uit de vijver worden gehaald, kan het waterspel blijven lopen? De vijver moet in ieder geval worden schoongemaakt; in de herfst valt veel blad in het water en als dat op de bodem blijft liggen betekent dat een probleem voor het volgende seizoen.
In de winter is het in Nederland over het algemeen nat en koud. Sommige soorten bestrating zijn gevoelig voor groene aanslag en wordt glad. Dat leidt soms tot gevaarlijke situaties. Daarom is het goed verharding preventief te behandelen tegen groene aanslag. Concluderend kunnen we zeggen dat de ouderwetse winterbeurt niet meer nodig is, maar zonder zorg kan uw tuin zeker niet in deze periode!
